दिपेन्द्र कार्की बस्ताकोटी, दैलेख
भाद्र ६, २०८१
सुर्खेतको पश्चिम क्षेत्र जुन यतिबेलाको पञ्चपुरी लगाएत चौकुने क्षेत्र विगतको हटारु क्षेत्रको रुपमा परिचित छ । दैलेख, अछाम, कालिकोट लगाएत क्षेत्रका नागरिकहरुको हाट क्षेत्र हो भन्दा फरक नपर्ला । किनकी करिब ४०÷४५ वर्ष अगाडी सम्म पहाडमा बाटोघाटो नखुल्दा कर्णाली भरी नदीको तिरैतिरको बाटो भएर हप्तौ र महिनौ लगाएर वर्दियाको राजापुर क्षेत्रबाट लत्ताकपडा र नुन लैजाने पैदल मार्ग हटारु बाटो हो यतिबेलाको सुर्खेत पश्चिम क्षेत्रको कर्णाली चिसापानी, गुटु, घाटगाउँ लगाएत जामु र कुहिने क्षेत्र । उक्त हटारु क्षेत्र हिउँदयाममा गाई भैँसी पाल्नका लागि प्रयोग हुने वण्डाल क्षेत्रका रुपमा समे परिचित छ ।
सोहि हटारु क्षेत्रका रुपमा परिचित चौकुने गाउँपालिकाको ९ नम्बर वडामा रहेको छ बसन्ते कोकिले गाउँ । भेरी नदिको नजिकै रहेको उक्त क्षेत्रमा हाट जाने क्रममा मिलेको जग्गा देखेपछि ५२ वर्ष पहिले देखि दैलेख र अछामका मानिसहरु बसाई सर्न थाले । मिलेको जमिन उर्वर भुमी मानिसहरु बसाई सर्दै बस्तिमा परिणत भएको उक्त क्षेत्रका नागरिकहरुको दैनिकीमा भने केहि सुगम र केहि दुर्गम भने अहिले पनि यथावत छ । बसन्ते कोकिले क्षेत्रका नागरिकहरु यतिबेला पनि खोलाको पानि पिउदै जीवनयापन गरिरहेका छन । वर्षामा खोलामा भेल आउँदा घण्टौ सम्म पानि धमिलोबाट समिलो हुने पर्खाईमा हुन्छन । यतिमात्र होइन चारैतिर खोला भएपनि पानीको अभावमा उक्त क्षेत्रका खेतहरुमा रोपाँई समेत हुन सकिरहेको छैन जसको कारण खेतहरु बाँझो छन ।
यतिबेला भने उक्त चौकुने गाउँपालिका ९ बसन्ते कोकिलेका नागरिकहरुले शुद्ध खानेपानीको अभावलाई पुर्ति गर्न पाएका छन । सोसेक नेपालद्धारा युनिसेफको आर्थिक सहयोगमा गल्र्स मेटर परियोजना मार्फत चौकुने गाउँपालिकासँगको सहकार्यमा लिफ्टिंग खानेपानी योजना सम्पन्न भएको छ । खानेपानी योजना मार्फत त्यस क्षेत्रका ५२ वटा घरपरिवारमा एकघर एक धारा अभियान समेत सञ्चालन गरिएको छ भने विद्यालयमा समेत वालमैत्री धारा निर्माण गरिएको छ । खोलाको पानी पिउन वाध्य उनिहरु समयसमयमा विभिन्न रोगको सिकार हुनुका साथै पानीमाथीको कागाकुल हुनुपरेको वाध्यताबाट मुक्त भएकोमा खुशी भएका छन ।
चौतर्फि खोला भएपनि नागरिकहरुलाई खानेपानीको समस्या समाधानका लागि सोसेक नेपालको प्रयासले सार्थकता पाएको छ । खानेपानीको अभावका कारण शौचालयको प्रयोग समेत प्रभावकारी बन्न नसकेको उक्त बस्तिमा यतिबेला सोसेक नेपालद्धारा खानेपानी व्यवस्थापन सँगै स्वास्थ्यका शुचकहरुको समेत पुरा गर्ने उद्धेश्यका साथ काम गरिरहेको छ ।
सोसेक नेपालको खानोपानी योजना निर्माण लगाएत गरिएका कामहरुप्रति यतिबेला चौकुने गाउँपालिकाले पनि खुशी व्यक्त गरेको छ । गाउँपालिकाले अन्य विभिन्न संघसंस्थाहरुले गरेका कामहरु भन्दा आवश्यकताको आधारमा जिम्मेवारी वहन गर्दै चौकुनेको विकट बसन्ते कोकिले क्षेत्रमा खानेपानी योजना सम्पन्न भएकोमा गाउँपालिका उपाध्यक्ष नर बहादुर बान्तोलाले सोसेक नेपालको खुलेरै प्रशंसा गर्नुभयो ।
यसरी जहाँ समस्या त्यँहा सोसेक नेपाल भने झैँ यतिबेला राज्यको नजरबाट बाहिर रहेको सुगम भएर पनि विकास निर्माणका कारण दुर्गममा रहेको चौकुने गाउँपालिकाको विकट बसन्ते कोकिलेका नागरिकहरुले ५२ वर्षपछि विकास आएको अनुभुति गरिरहेका छन । उनिहरुले सोसेक नेपालले प्याँस मेटाइएदिएकोमा खुशी व्यक्त गर्दै सरकार भन्दा सोसेक नेपाल आफुहरुको लागि उत्तम भएको बताइरहेका छन ।